“Ik ben componist. Ik maak muziek. Liedjes. Ik maak alles zelf en ga daarna kijken hoe ik het met andere muzikanten live kan uitvoeren. Dan deel ik de partituren uit en gaan we repeteren tot de stijfheid verdwijnt en de muzikanten hun eigen invulling durven te geven. Dan pas wordt het mooi.”
Aan het woord is Spinvis, in gesprek met de Volkskrant. Hij vertelt dat het schrijven van zijn liedteksten, die veel in de belangstelling staan, niet de kern is van wat hij doet. Het citaat hierboven is zijn antwoord op de vraag wat dan wél de kern is.
Partituren geven houvast, repeteren geeft ruimte
Het proces om tot echt mooie muziek te komen is fascinerend. Spinvis werkt zelf de partituren uit. Hierin staat precies beschreven wat elke muzikant moeten spelen. De band begint dus in een situatie met weinig speelruimte en gaat aan de slag. De partituren geven houvast, ze zorgen voor heldere afspraken en eenheid. Het is goed. Langzamerhand ontstaat er ruimte voor de kracht van de muzikanten en dan pas wordt het mooi.
OGSM-werkwijze: de partituur voor het uitvoeren van strategische plannen
Wat kunnen we leren van Spinvis?
Les 1: Leg het proces vast en neem dat als vertrekpunt
Zorg voor heldere plannen. Het OGSM-model maakt een strategisch plan inzichtelijk en concreet, zodat iedereen weet wat er moet gebeuren en welke resultaten je met elkaar nastreeft. En zorg voor een helder proces om de voortgang te bespreken, te leren van de resultaten en het plan bij te sturen. Een helder plan en een heldere werkwijze: voor iedereen is duidelijk wat er verwacht wordt. De partituur is gereed, tijd om te repeteren.
Les 2: Wijk niet van het proces af, tot de stijfheid verdwijnt
Houd je strak aan de afgesproken werkwijze en wijk daar niet vanaf. Trap niet in de valkuil om in de beginfase gelijk het proces ter discussie te stellen. Het gaat namelijk niet om het proces, het gaat om de inhoud. Een vast proces helpt om je te focussen op de inhoud (het plan en de resultaten) . Houd je strikt aan de gemaakt afspraken. Sla geen sessies over en blijf bij de agenda, dat zorgt voor duidelijkheid en efficiëntie.
In het begin kan dit als een keurslijf voelen, te rigide. Misschien roept het zelfs weerstand op. Het hoort erbij, maar ga gewoon repeteren! Op een gegeven moment zul je ontdekken dat je je de werkwijze eigen maakt en er ruimte ontstaat. Het bespreken van de voortgang van acties, het evalueren van de resultaten en het gesprek over aanpassingen aan je plan, voelen niet meer geforceerd, maar natuurlijk aan. Je kunt je meer vrijheden veroorloven en samen, in dialoog, het proces nog beter maken. Want dat is de belofte: “Dan pas wordt het mooi.”
Foto Spinvis: Alexander Kellner, CC-BY-SA-4.0
Innoveren is improviseren: 7 lessen van een jazzband
De veranderende omgeving vergt van organisatie dat ze zich continu aanpassen. Soms reactief, soms pro-actief. De wendbare organisatie innoveert aan één stuk door. Continu vernieuwen. Continu inspelen op de situatie. Continu improviseren. Net als een jazzband. Jazz is bij uitstek de muziek waar muzikanten improviseren en optimaal samenwerken om tot nieuwe muziek te komen. Geen stuk is ooit hetzelfde. Of zoals zoals saxofonist Ornette Colman zei: “Jazz is the only music in which the same note can be played night after night but different each time.” Wat kun je als organisatie leren van een jazzband?